İdrar Yolu Enfeksiyonları
İdrar yolu enfeksiyonları (idrar yollarının mikrop kapması, idrar yanması) özellikle kadınlarda sık görülen bir hastalıktır.
05 Ocak 2013 00:00
Her 5 kadından biri hayatının bir döneminde idrar yanması geçirir. İdrar yolu enfeksiyonları hafif ve kolay tedavi edilebilir bir hastalık olmasına rağmen böbreklere kadar uzanarak kalıcıhasarlara neden olabilir. Bu nedenle idrar yolu enfeksiyonu geçiren hastaların kontrol altında tutulması, tedavi edilmesi ve tekrarlaması durumunda da ileri radyolojik incelemeler yapılması gerekmektedir. İdrar yolu enfeksiyonlarından en sık görüleni idrar torbasının mikrop kapması durumudur (sistit).
Sistit belirtileri arasında idrar yaparken yanma, karın alt bölgesinde ağrı, devamlı idrar varmış hissi, aniden sıkışma, idrarın kötü kokması, idrarda kan görülmesi sayılabilir. İdrar yolu enfeksiyonları’nın kadınlarda daha sık görülmesinin en başta gelen nedeni kadın ile erkek anatomisi arasındaki farktır. İdrar yolu enfeksiyonları dışarıdan gelen bakteriler tarafından yapılır. İdrar normalde sterildir. Yani hiçbir mikroorganizma içermez. İdrar kanalından dışarıya doğru akarken burada birikmişolan ve yukarılara çıkmaya çalışan mikroorganizmaları temizler. Ancak bazen bu mekanik temizleme yeterli olmaz ve enfeksiyon etkenleri yukarılara doğru sızabilir. Örneğin normalde bağırsaklarda bulunan E.coli isimli bir bakteri (koli basili) makattan vücudu terk ettikten sonra bu kez idrar kanalından vücuda girer ve mesaneye kadar ulaşarak sistite yol açar. İşte anatomik fark burada devreye girer. Kadın idrar kanalı erkeğinkine göre çok daha kısa olduğundan katetmesi gereken mesafe ve bu iş için geçen süre çok daha azdır.İdrar yapma ile birlikte mekanik bir temizleme de olduğu için bakteriler erkek mesanesine ulaşamadan yeniden vücut dışına atılırlar. Bir diğer etken tuvalet alışkanlıklarıdır. Tuvalet sonrası temizliğin arkadan öne doğru yapılması anüs çevresindeki organizmaları vajinaya taşır. Ayrıca anüs çevresi ne kadar temiz tutulursa tutulsun iç çamaşırda yerleşen bakteriler vajinaya kadar ulaşabilir. Cinsel ilişki esnasında meydana gelen mikroskobik travmalar da enfeksiyona olan eğilimi arttırır.
İdrar yolu enfeksiyonlarının tanısında hastanın şikayetleri yeterli olabilir. Ancak hekimler genellikle idrar tahlilleri ile tanıyı doğrulamak isterler. İdrar yolu enfeksiyonlarının çok sık geliştiği hastalarda ise sebebi anlamaya yönelik olarak bazı ileri tetkikler gerekebilir. Bunlar arasında ultrason incelemesi ve işeme testleri sayılabilir. Böyle sık idrar yolu enfeksiyonu (idrar yanması) geçiren kadınlarda temizlik önerilerinde bulunulması, günlük içilen su miktarının arttırılması, idrarın çok bekletilmeden sık sık tuvalete gidilmesi, iç çamaşırların ıslak kalmamasına önem verilmesi, adet dönemlerinde pedlerin sık aralıklarla değiştirilmesi, cinsel ilişkiden sonraki on dakika içinde idrarın yapılması ve kızılcıkşerbetinin düzenli olarak kullanılması önerilebilir.
Tedavide etkene yönelik antibiyotikler kullanılır. Tüm dünyada en sık neden koli basili olması nedeniyle bu etkene yönelik antibiyotik tedavisi verilmektedir. Ancak bilinçsiz antibiyotik kullanımı nedeniyle bu mikroplar sıklıkla antibiyotiklere karşı direnç geliştirmekte ve antibiyotiklerin etkisini geçersiz kılmaktadır. Böyle durumlarda daha kuvvetli ve damardan daha yüksek dozlarda verilen antibiyotiklerin kullanımı gerekebilir.
İdrar yolu enfeksiyonları temizlik alışkanlıklarının yeterli olmaması ve yanlış bilinmesi nedeniyle toplumumuzda sık görülen bir hastalıktır. Antibiyotiklerin yanlışkullanılması ve komşu önerisi tedaviler nedeniyle mikroplar direnç geliştirmekte ve tedaviler daha zor ve masraflı hale gelmektedir. Hastaların doktor kontrollü olarak tedavilerini almaları ve hijyen kurallarına daha fazla uyulması ile idrar yolu enfeksiyonları kolaylıkla kontrol altına alınabilir.
İdrar Yolu Enfeksiyonları 
Herşeyi sorgula kanalı
